Polska Wigilia…

Najczęściej przyrządza się ich 12, bo tyle jest miesięcy w roku lub według innej interpretacji – tylu apostołów poszło za Chrystusem. Rzadko jednak liczy się skrupulatnie kolejne dania. Im jest ich więcej, tym większy dostatek zapanuje w nadchodzącym roku. Każdej potrawy należy przynajmniej skosztować. Wywodzi się to z odwiecznej tradycji nakazującej szacunek płodom ziemi i przygotowanym z nich pokarmom. Królują ryby przyrządzane na wiele sposobów, pierogi z kapustą i grzybami, zupy – postny czerwony barszcz z uszkami lub grzybowa z łazankami oraz do popicia kompot z suszu. Nie brakuje również wspaniałych wigilijnych ciast i ciasteczek jak np. makowca czy pierników.

Jak Polska długa i szeroka dania wigilijne różnią się miedzy sobą w zależności od regionu, aczkolwiek zauważalne są również podobieństwa.

ŚLĄSK
Tutaj tradycja nakazuje, aby stół był bogato zastawiony. Często podaje się postne zupy takie jak: grzybowa lub „kapuśnica z grzybami” czy bardzo efektowna zupa migdałowa. Wśród ryb, do których podaje się „kartofle” (wpływ kuchni niemieckiej), wyróżnia się, tak jak i w całej Polsce, karpia. Pojawiają się również śledzie, ale bardziej jako dodatek. Głównie serwowane są kapusta z grzybami oraz kluski z ziemniaków bądź jęczmienia, które na Śląsku są niezwykle popularne. Zawsze obecna na wigilijnym śląskim stole jest moczka, a na deser podawana jest drożdżowa baba z bakaliami. Często do dań dodaje się także suszone śliwki.

PODLASIE
Ta kuchnia charakteryzuje się wieloma wpływami z kresów (Białorusi, Ukrainy), dlatego też większość potraw wigilijnych również pochodzi z tych regionów. Serwuje się kutię oraz kisiel z mąki owsianej. Najczęściej podawaną zupą jest postny barszcz z grzybami, a po nim zazwyczaj wkracza smażona ryba i kluski z makiem polane olejem lnianym.

WARMIA I MAZURY
W związku z faktem, że okolice te zamieszkuje wielu przyjezdnych z Litwy czy Białorusi, kuchnia warmińsko-mazurska jest zdominowana przez potrawy stamtąd przywiezione. Na Wigilię serwuje się barszcz lub zupy owocowe, śledzie w oleju, kasze przyrządzane na wiele sposobów oraz ziemniaki. Pierogi z kapustą i grzybami to też bardzo popularne danie. Natomiast w pierwszy i drugi dzień świąt na stół wkraczają gęś, mięso oraz ryby z mazurskich jezior.

MAZOWSZE
Tutaj serwowane są zazwyczaj: postny czerwony barszcz z uszkami, ryby takie jak karp w śmietanie czy w galarecie, kluski z makiem lub panierowane i smażone grzyby suszone oraz postny bigos. Do popicia każdego dania, podawany jest kompot z suszu. Często, mimo że to przysmak ze wschodu, podawana jest kutia. Dawniej w bogatszych domach mieszczan na stole obowiązkowa była zupa rybna. Ze słodyczy serwuje się baby drożdżowe, makowce oraz pierniki i galaretki.

POMORZE i KASZUBY
Ze względu na to, że ten region Polski jest bogaty we wszelakie ryby z morza i z jezior, na stołach wigilijnych jest ich mnóstwo jak np: wędzone węgorze i wszelkie odmiany śledzi np. duszone z jabłkami, śledzie po kaszubsku. Obok barszczu, serwowana jest zupa rybna. Popularne są również pierogi z rybnym farszem. Dania, a głównie ciasta, osładza się konfiturą z czerwonej róży.

WIELKOPOLSKA I POZNAŃ
Tutaj wśród dań wigilijnych królują zupa z konopi, groch z kapustą, pierogi z grzybami i suszone grzyby smażone na oleju. W Poznaniu – zagłębiu ziemniaczanym – oczywiście nie można obyć się bez ziemniaków serwowanych do wigilijnych dań, a do najbardziej popularnych słodyczy zalicza się szyszki z kaszy z bakaliami.

GÓRY i PODHALE
Górale raczej mają skromne podejście do świat Bożego Narodzenia. Tutejsze potrawy są raczej proste. Wiele dań przyrządza się z ziemniaków i podhalańskich serów, takich jak: oscypek czy bundz. Popularne są bukty – czyli kopytka oraz moskole – podpłomyki z gotowanych ziemniaków. Serwowana jest również kapusta i kłuty, czyli kapusta z ziemniakami. Słodyczy do dań dodają miód i suszone śliwki. Te ostatnie są również składnikiem postnej kwaśnicy.

Stanisław Gazda

#JesteśmyDlaWas